HOE REAGEERT ISRAëL OP IRAANSE AANVAL? DEZE OPTIES LIGGEN OP TAFEL

Gaat Israël reageren op de Iraanse luchtaanvallen van afgelopen weekend? En zo ja, op welke manier? Het Israëlische oorlogskabinet discussieert daar op dit moment over. Welke scenario’s liggen op tafel? "Als Israël te ver gaat, kan dat de hele regio raken. Dat zal het goed in zijn oren moeten knopen."

Iran nam afgelopen weekend wraak voor een Israëlische aanval op het Iraanse consulaat in de Syrische hoofdstad Damascus. Bij die aanval op 1 april kwamen zeker zeven mensen om het leven, onder wie generaals van de Iraanse Revolutionaire Garde.

Dit weekend vuurde Iran 300 drones en raketten af op Israël. Ondanks de grote aanval bleef de schade in Israël beperkt. In deze video is te zien hoe Israël zich heeft gewapend tegen Irans massale raketaanval:

"Het was voor veel Israëliërs een hele geruststelling dat de aanval van afgelopen weekend is afgeslagen", zegt correspondent Olaf Koens vanuit Israël. "De angst voor een aanval vanuit Iran is bij Israëliërs heel groot. Iran heeft een veel groter wapenarsenaal dan bijvoorbeeld Hamas."

De vraag is hoe het Israëlische oorlogskabinet zal reageren. António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, uit in ieder geval zijn zorgen. "Het Midden-Oosten staat aan de rand van de afgrond. De mensen in de regio worden geconfronteerd met een reëel gevaar van een wijdverspreid en verwoestend conflict."

Of het echt zover gaat komen, is niet te voorspellen. Maar volgens defensie-experts heeft Israël een aantal opties. Die zijn onder te verdelen in wel en niet militair ingrijpen, en directe en indirecte aanvallen op Iran.

Eerste optie: niet of later reageren 

De eerste optie: voorlopig niet reageren en de gelegenheid aangrijpen om de strijd in de Gazastrook voort te zetten. "Israël heeft op dit moment zijn handen vol aan Hamas. In het noorden wordt de situatie steeds dreigender met Hezbollah", zegt defensie-expert Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. 

Volgens hem bestaat de mogelijkheid dat de Israëliërs eerst de operatie tegen Hamas afronden en daarna proberen een gevoelige klap aan Iran uit te delen. "Het kan ook zijn dat ze niets doen. De Iraniërs hebben de aanval als een succes bestempeld en de Israëliërs zijn zelf ook tevreden met hoe ze de aanval hebben afgeslagen."

Wijninga denkt dat dit scenario 'vanuit Israëlische optiek de meest verstandige keuze is'.

Tweede optie: Iran indirect aanvallen

Een tweede optie is om Iran indirect aan te vallen. "Denk bijvoorbeeld aan cyberaanvallen of aanvallen met special forces", zegt Frans Osinga, hoogleraar Oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden. Dat laatste heeft Israël eerder gedaan, bijvoorbeeld bij een atoomgeleerde drieënhalf jaar geleden.

Ook kan deze optie inhouden dat Israël aan Iran gelieerde groepen zal aanvallen, zoals de Houthi's in Jemen, Hamas in de Gazastrook en Hezbollah in Libanon. "Dat zou ook een klap zijn voor Iran, maar dan moet Israël wel aanvallen uitvoeren in bijvoorbeeld Libanon", zegt Wijninga, die benadrukt dat de druk vanuit de VS en de Verenigde Naties groot is om dat niet te doen.  

Derde optie: Iran hard raken 

De derde optie is: hard terugslaan. Een aantal ultrarechtse leden in het Israëlische oorlogskabinet is daar voorstander van. Maar dat kabinet zit vooralsnog nog niet op één lijn. Wel zou volgens persbureau Reuters al zijn besloten om met een tegenreactie te komen.

In het oorlogskabinet zitten verschillende partijen, ook van de oppositie. "Netanyahu moet dus een compromis vinden", zegt Wijninga. "Als hij zijn oren te veel laat hangen naar de ultrarechtse partijen, valt het kabinet uiteen. Dat zou het politieke einde van Netanyahu betekenen."

"Vanuit Netanyahu gezien is dit de meest voor de hand liggende optie", zegt Osinga. "Dat kan bijvoorbeeld door doelen te raken waarvandaan eerder ballistische en kruisraketten zijn afgevuurd. Of door nucleaire faciliteiten in Iran te saboteren."

Wijninga noemt dat wel 'lastig'. "De meeste raketten zijn afgeschoten vanaf mobiele platforms zoals vrachtwagens. En het aanvallen van nucleaire doelen probeert Israël al jaren."

Risico's

Niet geheel verrassend kleven aan de derde optie de meeste risico's. Amerika, de belangrijkste bondgenoot van Israël, heeft al laten weten deze variant niet te steunen. Ook wijst Osinga op Saoedi-Arabië en Jordanië, wier steun daardoor kan afnemen. "De verdediging van Israël tegen Iran was mede zo effectief vanwege de hulp van die landen. Mocht Israël massaal terugslaan, dan heb je kans dat ze het land niet meer beschermen."

Wijninga: "Als Israël verder gaat, dan kan het zomaar ontsporen en vervolgens de hele regio raken. Dat is iets wat Israël goed in de oren moet knopen."

2024-04-15T19:16:45Z dg43tfdfdgfd