WAAR STAAN DE FRANSTALIGE PARTIJEN VOOR?
De volgorde van de partijen in dit artikel is een weerspiegeling van de officiële lijstnummers, zoals die bepaald werden door een onschuldige kinderhand.
Slogan: L'avenir s'éclaire (Letterlijk vertaald: De toekomst klaart op) Maar s'éclaire is een woordspel met c'est clair (= dat is duidelijk), een populaire uitdrukking die Franstaligen vaak gebruiken.
Voorzitter: Georges-Louis Bouchez
In de regering? Ja, de MR maakt deel uit van de federale regering, de Waalse gewestregering en de Franse gemeenschapsregering. Met haar regionale afdeling PFF zit de MR ook in de Duitstalige gemeenschapsregering.
De MR, voluit de Mouvement Réformateur, is een liberale partij die naar eigen zeggen optimistisch naar de toekomst kijkt. De centrumrechtse partij profileert zich als het enige alternatief voor de andere (linkse) partijen. Ze is ook een uitgesproken Belgicistische partij. De MR wil minder belastingen en minder overheid(suitgaven). Ze komt op voor meer ondernemingszin en wil meer mensen aan het werk in Wallonië en Brussel. Alleen op die manier kan de begroting weer op koers geraken, klinkt het.
De 3 belangrijkste standpunten van de MR:
- De MR wil de belastingen verlagen om iedereen een hoger nettoloon te geven. Wie werkt, moet altijd minstens 500 euro meer krijgen dan iemand die niet werkt.
- De MR wil buitenlandse gedetineerden die in onze gevangenissen zitten naar hun land van herkomst terugsturen. Ze moeten daar hun straf uitzitten, zodat er plaatsen vrij komen in onze gevangenissen.
- De MR wil 5 kerncentrales openhouden en ook nieuwe kerncentrales bouwen volgens de modernste technologie. Samen met hernieuwbare energie, waterstof, synthetische brandstoffen en batterijen moet dit zekere, betaalbare en klimaatvriendelijke elektriciteit garanderen voor iedereen.
Slogan: Solide & solidaire (Letterlijk vertaald: Solide en solidair)
Voorzitter: Paul Magnette
In de regering? Ja, de PS maakt deel uit van de federale, Waalse en Brusselse gewestregering en de Franse gemeenschapsregering. Met haar regionale afdeling SP zit de PS ook in de Duitstalige gemeenschapsregering.
De PS, de Parti Socialiste, wil zich profileren als een betrouwbare, linkse bestuurspartij die opkomt voor de zwakkeren in de maatschappij en doet wat ze belooft. Ze wil blijven strijden voor traditionele socialistische waarden zoals gelijkheid, sociale rechtvaardigheid, (internationale) solidariteit en vrijheid voor iedereen en dat eigentijds invullen. Werk is voor de partij de sleutel tot emancipatie, maar dat werk moet dan wel haalbaar zijn voor iedereen.
De 3 belangrijkste standpunten van de PS:
- Een belastinghervorming voor werknemers met een laag of middeninkomen zodat ze 300 euro netto per maand meer overhouden. Arbeidsduurverkorting voor oudere werknemers aan het eind van hun loopbaan met behoud van loon.
- Toegankelijke en betaalbare gezondheidszorg, met een focus op de prijs van een raadpleging, geneesmiddelen en geestelijke gezondheidszorg.
- De PS wil sterkere overheidsdiensten. Zo moeten er 10.000 politieagenten en 500 extra magistraten bijkomen. Het openbaar vervoer moet goedkoper zijn en frequenter rijden.
Slogan: Le Courage de Changer (Letterlijk vertaald: De moed om te veranderen)
Voorzitter: Maxime Prévot
In de regering? Nee, Les Engagés zit in geen enkele regering.
Les Engagés is een nieuwe Franstalige burgerbeweging die is ontstaan uit CDH (Centre démocrate humaniste, dat zelf een opvolger is van de Franstalige christendemocraten van de PSC). CDH leed in 2019 een zware verkiezingsnederlaag en koos ervoor om zich in de oppositie te herbronnen. De partij brak met elke verwijzing naar de christendemocratie en plaatst zich nu bewust in het politieke centrum, tussen links en rechts.
Les Engagés wil, zoals ze gedaan hebben voor hun eigen partij, een echte, diepgaande verandering van het politieke systeem met meer inspraak voor de burger. De partij pleit ook voor meer sereniteit, geloofwaardigheid en efficiëntie in de politiek en gelooft in de kracht van de nuance.
De 3 belangrijkste standpunten van Les Engagés:
- Een nationaal plan voor de gezondheid en het welzijn van alle Belgen. Met voldoende huisartsen en specialisten zodat iedereen snel de nodige zorgen kan krijgen. En ook een (financiële) herwaardering van de zorgberoepen.
- Een grote belastinghervorming om de lonen te verhogen, met bijvoorbeeld ook een werkbonus van 450 euro voor wie werkt.
- Een grote hervorming van politie en justitie om de veiligheid van elke burger te garanderen. Zo snel mogelijk moeten er ook 3.600 politiemensen en 250 magistraten worden aangeworven.
Slogan: Le choix de la rupture (Letterlijk: De keuze voor de breuk)
Voorzitter: Raoul Hedebouw
In de regering? Nee, de PTB zit in geen enkele regering.
PTB (Parti du Travail de Belgique) is de Franse naam voor de Partij van de Arbeid in België (PVDA). De uiterst linkse partij is de enige, nationale, unitaire partij in ons land. De PTB wil aan de kant van de werkende klasse staan. Ze wil een volledige breuk met de huidige politiek die volgens haar de gewone mensen pijn doet. De PTB pleit voor minder ministers, meer fiscale rechtvaardigheid en meer koopkracht voor de mensen.
De 3 belangrijkste standpunten van de PTB:
- Een miljonairstaks voor de 1 procent allerrijksten, een taks van 2 procent voor de (netto-)vermogens vanaf 5 miljoen euro, 3 procent voor wie een vermogen heeft van meer dan 10 miljoen euro. De opheffing van het bankgeheim en het opvoeren van de strijd tegen belastingontduiking.
- De PTB wil 0 procent btw op voeding en basisproducten zoals brood, melk en toiletpapier. Het Prijzenobservatorium moet erover waken dat supermarkten en grote agro-voedingsbedrijven daar niet van profiteren om hun winstmarges te vergroten.
- De lonen verhogen door de loonnormwet te herzien (die nu de lonen bevriest, volgens PTB) en opnieuw vrije onderhandelingen mogelijk te maken over collectieve loonsverhogingen.
Slogan: Volonté et justice (Letterlijk vertaald: wilskracht en rechtvaardigheid)
Voorzitter: François De Smet
In de regering? Ja, Défi maakt deel uit van de Brusselse regering.
Défi is een kleine Franstalige partij, ontstaan uit het vroegere FDF (Le Front Démocratique des Francophones). De partij komt op voor de rechten van de Franstaligen en verdedigt ook de solidariteit tussen Brussel en Wallonië binnen de Franse gemeenschap. Défi wil een verantwoordelijk en pragmatisch alternatief zijn voor wie de traditionele politiek beu is. De partij hecht veel belang aan goed bestuur en de neutraliteit van de staat (lees: een strikte scheiding tussen religie en staat).
De 3 belangrijkste standpunten van Défi:
- Werkzoekenden moeten na 1 jaar verplicht een opleiding volgen. Om mensen aan het werk te krijgen is dit volgens Défi effectiever dan het louter stopzetten van werkloosheidsuitkeringen na twee jaar. Het zet ook druk op een echt pijnpunt, namelijk het gebrek aan opleiding.
- Een belastinghervorming die werken echt beloont. Zo moet wie werkt en een laag inkomen heeft (lees: lager dan het leefloon) geen euro belasting betalen. En ook moeten inkomens uit vermogen en kapitaal meer worden belast.
- Oprichting van een nationaal financieel parket om echt jacht te maken op financiële criminelen en grote fraudeurs.
Slogan : Choisir l’avenir plus vert et plus juste (Letterlijk vertaald: Kiezen voor een groenere en meer rechtvaardige toekomst)
Voorzitter(s) : Rajae Maouane en Jean Marc Nollet
In de regering? Ja, Ecolo zit in de federale regering, de Waalse en Brusselse gewestregeringen en de Franse gemeenschapsregering.
Ecolo is de Franstalige zusterpartij van Groen. De partij komt op voor een verantwoordelijk en rechtvaardig groen klimaat- en milieubeleid dat onze planeet wil beschermen, ook voor de toekomstige generaties. Ecolo wil een meer democratische en inclusieve samenleving met nieuwe politieke praktijken en echte participatie van elke burger.
De 3 belangrijkste standpunten van Ecolo:
- Ecolo wil een ambitieus toekomstplan - 'Investir l'Avenir' - met 15 miljard euro extra overheidsinvesteringen om de klimaattransitie van nu tot 2030 te versnellen. Concreet gaat het onder meer over de renovatie van gebouwen, meer hernieuwbare energie, bescherming van de biodiversiteit …
- Een verhoging van de lage en middeninkomens door de invoering van een solidair belastingkrediet, zodat de lonen tot 300 euro netto per maand omhooggaan.
- Mensen die samenwonen moeten dezelfde uitkering krijgen als wie alleen woont. Door het statuut van samenwonende zien sommige mensen nu hun uitkering verminderd, gewoon omdat ze onder hetzelfde dak wonen met anderen. Dat is volgens Ecolo niet rechtvaardig. Het is een eerste stap naar de individualisering van sociale rechten: iedereen krijgt dus dezelfde sociale rechten ongeacht zijn gezinssituatie.