Rode Kruis-Vlaanderen haalt elk jaar 35.000 bloedplaatjesdonaties op. Die zijn van levensbelang voor kankerpatiënten, mensen met bloedziekten en mensen die een orgaantransplantatie ondergaan.
Maar bloedplaatjes zijn maar beperkt houdbaar. "Na 5 dagen zijn bloedplaatjes niet meer bruikbaar voor een transfusie bij mensen", zegt professor Hendrik Feys, directeur wetenschappelijk onderzoek van Rode Kruis-Vlaanderen.
"3 tot 5 procent van de ingezamelde bloedplaatjes moeten we daardoor weggooien. We zijn daarom gaan nadenken hoe we deze verspilling konden vermijden."
Rode Kruis-Vlaanderen ontwikkelde een methode om de vervallen bloedplaatjes van mensen te recycleren.
"In de biotech-sector is men al langer op zoek naar een diervriendelijk alternatief voor foetaal kalfsserum", zegt professor Feys. Dat is een groeiserum dat wetenschappers gebruiken om cellen te kweken in het lab. Het is belangrijk voor het onderzoek naar onder meer nieuwe vaccins en immuuntherapie.
Belangrijk, maar ook omstreden door het dierenleed. Want het groeiserum is vandaag een bijproduct uit de vleesindustrie in vooral Zuid-Amerika. Het wordt gemaakt van stoffen uit het bloed van ongeboren kalveren.
"Als bij het slachten van een koe blijkt dat ze zwanger was, wordt er via een hartpunctie bloed afgenomen van de dode foetus", zegt professor Hendrik Feys.
Daar zou de nieuwe methode dus verandering in brengen. "De bloedplaatjes die we ophalen bij mensen zitten vol met de voedingsstoffen die nuttig zijn om cellen op te groeien."
2 vliegen in 1 klap, noemt Rode Kruis-Vlaanderen het. "Er is dus een oplossing voor bloedplaatjes die anders vernietigd worden én ze zorgen voor een diervriendelijk alternatief voor het groeiserum."
"Rode Kruis-Vlaanderen geeft met deze innovatie het goede voorbeeld, door niet alleen goed te zijn voor mensen, maar ook voor dieren", reageert Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA).
"Het is onze verdomde plicht om vermijdbaar dierenleed ook effectief te vermijden. In Vlaanderen zijn we gelukkig niet alleen voortrekker inzake dierenwelzijn, maar ook inzake biotechnologie."
Ook sommige andere landen gebruiken intussen bloedplaatjes. Maar Rode Kruis-Vlaanderen heeft naar eigen zeggen nu als eerste een methode ontwikkeld die op grote schaal kan worden ingezet in Europa.
Rode Kruis-Vlaanderen heeft de nieuwe methode gepatenteerd in meerdere landen, maar benadrukt dat het in Vlaanderen wel de bedoeling blijft om enkel vervallen bloedplaatjes te gebruiken.
"We hebben vandaag gesprekken met verschillende bedrijven die interesse hebben in ons diervriendelijk product en met spelers in andere landen om te kijken hoe we vervallen bloedplaatjes beter kunnen recycleren", zegt Feys.
Rode Kruis-Vlaanderen voert al bijna 20 jaar wetenschappelijk onderzoek rond bloedplaatjes, bloed- en plasmadonatie, maar ook rond eerstehulpverlening en het belang van vrijwilligerswerk.
"We hebben bewust gekozen om een grote expertise op te bouwen, om ons op die manier te kunnen onderscheiden van hulporganisaties uit grotere landen. En om op die manier toch een wereldwijde impact te hebben", zegt gedelegeerd bestuurder Philippe Vandekerckhove.
"Er was ook een grote nood aan onderzoek. Bloed wordt goed onderzocht eens het in het ziekenhuis aankomt, maar over de stappen daarvoor was weinig bekend. Veel ngo's werken vanuit een bepaalde traditie en gewoonten, maar zonder wetenschappelijk onderbouwd te zijn."
"Rode Kruis-Vlaanderen heeft 3 onderzoekscentra en publiceert elk jaar 15 tot 20 onderzoeken in wetenschappelijke tijdschriften", zegt Vandekerckhove.
"Een belangrijke voorwaarde is dat het openbare tijdschriften zijn, zodat ook hulporganisaties in Afrika bijvoorbeeld met onze resultaten aan de slag kunnen."
"Het maakt ons als hulporganisatie vrij uniek in de wereld. En het helpt ook om mensen beter te helpen.
2025-03-27T10:42:39Z