MEER DAN 2 MILJOEN PALESTIJNSE INWONERS, MAAR TOCH STEUN VOOR ISRAëL BIJ AANVAL VAN IRAN: HOE JORDANIë DANST OP SLAPPE KOORD

Afgelopen zaterdag lanceerde Iran een grootschalige drone- en raketaanval richting aartsvijand Israël. Het grootste deel van de projectielen kon onderschept worden. Het Israëlische leger kreeg bij de verdediging tegen de Iraanse aanval hulp van onder meer de Verenigde Staten, maar ook van buurland Jordanië.

Dat laatste zal misschien enkele wenkbrauwen doen fronsen, want Jordanië telt ongeveer 2,3 miljoen Palestijnse inwoners, meer dan er op de Gazastrook wonen. Velen van hen wonen al hun hele leven in vluchtelingenkampen. 

Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de Jordaniërs al wekenlang op straat komen om te protesteren tegen de oorlog in Gaza. 

"De Jordaanse bevolking is enorm betrokken bij wat zich in Israël afspeelt, zeker nu zich in Gaza een ramp voltrekt", vertelt journalist Olaf Koens in De Wereld Vandaag op Radio 1. Koens is nu in Jeruzalem, maar was gisteren nog in Jordanië. Hij beschrijft hoe de bevolking daar de aanval van dit weekend beleefde.

"De reacties zijn dubbel: aan de ene kant zag ik trots, want de luchtmacht in Jordanië is er toch in geslaagd om heel wat drones en kruisraketten uit de lucht te schieten. Maar aan de andere kant vroegen mensen zich ook af: 'Is ons leger dan een verlengstuk van het Israëlische leger?'"

Moeilijk evenwicht

Jordanië en Israël hebben een vrije goede relatie, In 1994 ondertekenden ze een vredesakkoord. Je kan ook vlot de grens over tussen de twee landen, dat deed Koens gisteren zelf nog. Op politiek vlak kreeg die relatie echter een deuk toen Israël eind vorig jaar de oorlog verklaarde aan Hamas. Jordanië riep zijn ambassadeur uit Israël terug en ontzegde omgekeerd de Israëlische ambassadeur de toegang tot het land.

De afgelopen maanden bood Jordanië ook logistieke steun bij humanitaire hulpacties voor de mensen in de Gazastrook. "Je ziet dat Jordanië probeert te helpen. De voedseldroppings van de Belgische luchtmacht werden bijvoorbeeld opgezet en gefaciliteerd vanuit en door Jordanië", weet Koens.

Met Iran is er nauwelijks een band. "Voor zover ik weet, is die zo goed als afwezig." Iran is natuurlijk een grote speler in het Midden-Oosten, maar het is geen Arabisch land. Jordanië is meer geaffilieerd met een aantal van de Golfstaten, zoals met Saudi-Arabië."

Wat als het conflict verder escaleert?

Uit de officiële communicatie blijkt dat de Jordaanse autoriteiten in een moeilijke spreidstand staan. Met Iran aan de ene kant en Israël aan de andere kant, zitten ze letterlijk en figuurlijk tussen twee vuren. "We hebben de drones uit eigenbelang uit de lucht gehaald", verklaart de overheid de militaire steun aan Israël.

"Diplomatiek koorddansen", noemt Koens het. "Want natuurlijk is dit gebeurd op verzoek van Israël, en waarschijnlijk ook op verzoek van de Verenigde Staten." Dat koorddansen is nodig, want de beslissing valt in eigen land niet overal in goede aarde.

Wat zal Jordanië doen als het conflict verder escaleert? "Dat is moeilijk te voorspellen. Ik denk niet dat Jordanië hiermee partij heeft gekozen voor Israël, maar het betekent ook zeker niet dat ze zich zullen assimileren met Iran."

"Je ziet nu dat de steun aan Israël kritiek heeft opgeleverd, dus misschien zal Jordanië de volgende keer gewoon rustig afwachten en de objecten die door of over hun grondgebied passeren gewoon rustig laten passeren."

2024-04-16T17:28:43Z dg43tfdfdgfd