IS NEDERLAND STRAKS EEN EILAND RIJKER? OOSTELIJKE DEEL VAN SCHIERMONNIKOOG DREIGT AF TE SCHEUREN

Er dreigt een scheur te komen in Schiermonnikoog. Dat is, van het westen gerekend, het vijfde bewoonde waddeneiland van Nederland. "Wat daar nu gebeurt, is heel spectaculair", zegt Arjen Kok van de stichting Verdronken Geschiedenis in 'Nieuwe feiten' op Radio 1. Hij voert onderzoek naar de ontwikkeling van de Waddeneilanden.

Gretige geul

"De Waddenzee wordt gevoed door eb en vloed. Met eb komen de platen droog te liggen, met vloed stroomt alles weer vol. Het transport van zand en water vindt via geulen plaats, en die zijn heel veranderlijk”, legt Kok uit. "De geul op het oostpunt van Schiermonnikoog is een behoorlijke insnijding in het eiland."

De eilanden zijn sowieso onderhevig aan veranderingen. "Normaal knabbelt de punt of de staart van het eiland wel wat af of groeit er weer wat aan, maar nu ontwikkelt er zich dus een geul op de helft van de staart. Die knaagt steeds dieper die staart af. Het kan zomaar zijn dat die staart ervan valt."

"Als dat gebeurt, betekent dat dat er 5 kilometer eiland wordt losgesneden van het eiland Schiermonnikoog. Dan zal er in feite een nieuw eiland ontstaan", zegt Kok. Die oostelijke staart, ook wel 'De Balg' genoemd, is gelukkig onbewoond natuurgebied.

"Met hoge waterstanden en storm, is er nu al af en toe een connectie tussen de Noordzee en de Waddenzee. Daarbij walst het water van de Noordzee naar de Waddenzee, of vice versa, al over het strand."

De afscheuring is dus niet ver van ons bed. Wanneer een volledige breuk precies zal plaatsvinden, kan volgens Kok niet exact voorspeld worden. Toch lijkt een monnikengeduld niet nodig. "Als je kijkt naar hoeveel meters er steeds afgaan de afgelopen jaren, en die trend zet zich voort, dan zou het kunnen dat het over 5 jaar doorbreekt."

Provinciewissel?

"Dat het op deze schaal plaatsvindt en dat er in één keer zo’n groot stuk eiland loskomt, is heel uniek", zegt Kok enthousiast. Dat proces hoeft volgens hem niet tegengehouden te worden. "De natuur mag er zijn gang gaan. Er heeft ook niemand last van."

Of toch? Schiermonnikoog behoort momenteel tot de provincie Friesland, maar ligt wel op de grens met Groningen. In de afgelopen 20 jaar is het eiland een flinke 5 kilometer gegroeid, en ging steeds meer de kant van Groningen opzoeken. "Toen moesten er provinciale grenscorrecties plaatsvinden. Dat is 2 keer gebeurd."

De geboorte van een nieuw eiland zou ook voor die provinciale grenzen zijn gevolgen kunnen hebben. "Het kan zomaar zijn dat door deze doorsnijding de Groningers er een eiland bijkrijgen." In dat scenario zou Groningen een deel van hun 'verloren grond' terugkrijgen.

2024-09-07T09:16:31Z dg43tfdfdgfd