HOE KUNNEN WE ONZE KUST DE KOMENDE EEUW BESCHERMEN TEGEN OVERSTROMINGEN EN STIJGENDE ZEESPIEGEL?

Op welke manier kunnen we onze kust (en het hinterland) de komende 100 jaar beschermen tegen grote overstromingen en de stijging van de zeespiegel? Het onderzoek naar mogelijke maatregelen is afgerond, de Vlaamse regering moet nu de knoop doorhakken. Wat is er al gebeurd en welke extra maatregelen zijn nog nodig?

Het zogenoemde "Masterplan Kust" moet onze kust beschermen tegen extreme stormen, overstromingen en de gevolgen van de klimaatverandering. Een concreet voorbeeld uit dat plan is de bouw van een stormvloedkering in Nieuwpoort. "Het is een soort poort aan de ingang van de haven om bij extreem hoog water te beschermen tegen overstromingen", legt Steve Timmermans van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust uit in "De markt" op Eén.

De bouw daarvan is al volop bezig, maar het is dus – zoals gezegd – maar een van vele maatregelen die al genomen wordt. "We houden daarbij al rekening met de stijging tot 2050", gaat Timmermans voort.

Die zeespiegelstijging is voor alle duidelijkheid niet iets voor morgen, maar is nu al volop aan de gang. "We meten nu al ongeveer 1 centimeter stijging per twee jaar sinds 2000." Daarom wordt het strand langs de hele kustlijn nu al zoveel mogelijk opgehoogd en verbreed, via zandopspuiting, en worden dijken versterkt.

"We houden daarbij rekening met zeer uiteenlopende scenario’s", zegt ook Edward Van Keer, projectleider van Kustvisie. "Zowel het scenario waarbij we de doelstellingen van de klimaattop in Parijs halen (red. om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graad boven de pre-industriële niveaus), als een waarbij we niets doen en gewoon verder blijven doen. Het verschil van stijging in zeespiegel varieert tussen 30 en 140 centimeter."

Op langere termijn zijn hoe dan ook nog bijkomende maatregelen nodig. Voor de strandzones zijn er specifiek twee opties uitgewerkt: de waterlijn houden waar ze is, maar het strand, de dijk en de duinen ophogen. Ofwel moet de laagwaterlijn enkele meter opgeschoven worden in richting van de zee. De Vlaamse regering moet daarover nu de knoop doorhakken.

Kosten- en batenanalyse afwachten

Volgens Vlaams minister van Openbare Werken Lydia Peeters (Open VLD) geniet die tweede optie voorlopig de voorkeur. "We denken dat het interessanter is om de kustlijn op te schuiven en zoveel mogelijk zeewaarts te gaan", legt ze uit in "De markt". Al benadrukt ze dat er nog geen definitieve beslissing is genomen. "We moeten eerst nog bijkomend onderzoek doen: een strategisch milieueffectenrapport en een maatschappelijke kosten- en batenanalyse."

Ook over mogelijke budgetten kan ze nog niet veel kwijt. "Daarvoor is het wachten op die maatschappelijke kosten en batenanalyse", zegt ze. "Met het Masterplan Kustveiligheid hebben we nu al een bedrag uitgetrokken van 240 miljoen euro." Het opschuiven van de laagwaterlijn of het verhogen van duiken is een ding, maar de bescherming van de kusthavens, wordt een grotere uitdaging. Ook financieel.

Zeker voor de haven van Zeebrugge is dat een uitdaging, want een stormvloedkering zoals in Nieuwpoort is er niet mogelijk. "In Zeebrugge kun je alleen maar de haven openhouden zoals nu en alles gradueel ophogen", zegt Van Keer daarover. "Het is om nautische redenen niet mogelijk om een stormvloedkering te bouwen of met een sluis te werken." Om alles betaalbaar te houden wordt daarom nu al bij andere geplande werken gekozen om ook meteen de kades te verhogen. 

2023-03-18T12:01:23Z dg43tfdfdgfd