1 JAAR OORLOG IN SOEDAN: DONORCONFERENTIE HOOPT MEER DAN 1 MILJARD EURO TE VERZAMELEN VOOR "VERGETEN CRISIS"

Dag op dag 1 jaar geleden, op 15 april 2023, is in Soedan de oorlog uitgebroken tussen het reguliere leger, geleid door Abdel Fattah al-Burhan, en de paramilitaire groep RSF (Rapid Support Forces) van Mohamed Hamdan Dagalo, ook bekend als Hemedti. Het geweld is na 1 jaar nog niet geluwd.

De oorlog in Soedan staat in de schaduw van die in Gaza en Oekraïne. Een donorconferentie in Parijs, voorgezeten door Frankrijk, Duitsland en de Europese Unie, moet de "vergeten crisis" in Soedan internationaal in de aandacht brengen.

"Al een jaar lang zijn de Soedanezen het slachtoffer van een verschrikkelijke oorlog, die chaos en leed veroorzaakt", zegt de Franse minister van Buitenlandse Zaken Stéphane Séjourné. "De Soedanezen zijn ook het slachtoffer van vergetelheid en onverschilligheid." 

2,5 miljard euro nodig

Diplomaten gaan ervan uit dat met de donorconferentie meer dan 1 miljard euro zal worden opgehaald. Parijs heeft al 110 miljoen euro beloofd, Berlijn 244 miljoen, de EU 350 miljoen en de Verenigde Staten 138 miljoen. 

Maar daarmee is nog niet het bedrag - 2,7 miljard dollar of omgerekend ruim 2,5 miljard euro - in zicht dat de humanitaire campagne van de Verenigde Naties (VN) dit jaar nodig heeft om voedsel, gezondheidszorg en andere voorzieningen te leveren aan 24 miljoen mensen in Soedan – bijna de helft van de bevolking van 51 miljoen.

Vóór de start van de donorconferentie hebben financiers maar 145 miljoen dollar gegeven, ongeveer 5 procent van het benodigde bedrag, zegt OCHA (Office for the Coordination of Humanitarian Affairs), het humanitaire bureau van de VN.

Hongersnood dreigt

Na 1 jaar oorlog in Soedan staan de basisvoorzieningen in het land op instorten, eerstelijnswerkers worden niet betaald, essentiële voorraden zijn uitgeput. De infrastructuur, waaronder ziekenhuizen en scholen, wordt nog altijd aangevallen.

Vorige maand waarschuwde de VN dat hongersnood dreigt voor bijna 5 miljoen mensen in Soedan. Bijna 18 miljoen Soedanezen, vooral vrouwen, kinderen en ontheemden, hebben nu al te kampen met ernstige voedselonzekerheid. Volgens de hulporganisatie Save the Children dreigen bijna een kwart miljoen (230.000) kinderen en zwangere vrouwen de komende maanden te sterven door ondervoeding.   

Het voorbije jaar zijn bijna 9 miljoen mensen gevlucht naar delen van Soedan waar het wel nog relatief veilig is, of naar de buurlanden.

Oorlog in Soedan: wat is er aan de hand?

In Soedan woedt al een jaar oorlog. Centraal in het conflict staat de rivaliteit tussen twee generaals: die van het reguliere leger, Abdel Fattah al-Burhan, en die van de paramilitaire groep RSF (Rapid Support Forces) van Mohamed Hamdan Dagalo, ook bekend als Hemedti. 

In 2019 werd dictator Omar al-Bashir van de macht verdreven na een volksopstand. Er werd gewerkt aan een overgang naar democratie in Soedan, maar in 2021 pleegden de RSF en het Soedanese leger samen weer een staatsgreep.

De militairen bleven aan de macht, maar zouden een akkoord tekenen, waarin ze de macht zouden overdragen aan een burgerregering. Een onderdeel van het akkoord was dat de RSF zou worden opgenomen in het reguliere leger. Het was al langer duidelijk dat generaal Hemidti dat niet over zijn kant zou laten gaan.

De spanningen tussen het leger en de RSF liepen op, en zijn sinds halfweg april 2023 geëscaleerd. Het kwam tot een open oorlog in de hoofdstad Khartoem, en de vijandelijkheden sloegen over naar andere regio's.

Naast de regio rond Khartoem wordt vooral gevochten in de westelijke regio Darfoer, waar 20 jaar geleden ook al een burgeroorlog woedde. De oorlog in Darfoer werd uitgevochten tussen rebellengroepen en het regeringsleger van Bashir, dat werd bijgestaan door de beruchte Janjaweed-milities. Een deel van de Janjaweed is na de burgeroorlog opgegaan in de RSF.  

De RSF leek, zeker in het begin, aan de winnende hand. Vooral Khartoem en het gebied ten zuiden van de hoofdstad, en in Darfoer. Begin dit jaar heeft het regeringsleger dan weer meer voet aan de grond gekregen in de regio rond Khartoem. Vooral in Omdurman, de stad die tegenover Khartoem ligt, aan de andere oever van de Nijl. Het regeringsleger heeft grofweg de controle over het noorden en het oosten van het land, onder meer over de havenstad Port Soedan aan de Rode Zee.

Bij het geweld in Soedan zijn volgens de VN minstens 12.000 doden gevallen, maar volgens lokale artsen is dat cijfer een onderschatting.

2024-04-15T10:41:47Z dg43tfdfdgfd