Ze zeggen weleens: als vrouwen de baas waren, zou er geen oorlog meer zijn. Dat is misschien wat overdreven, maar onderzoek toont wel aan dat meer vrouwen op leidinggevende posities in de zorg de hele samenleving gezonder en welvarender zou maken.
En ondanks hun positieve invloed wordt het potentieel onvoldoende benut, vooral in lage- en middeninkomenslanden. Onderzoekers pleiten dan ook voor veel meer investeringen om de voordelen van vrouwelijk leiderschap optimaal te kunnen benutten.
Wereldwijd bestaat 70 procent van het personeel in de gezondheidszorg uit vrouwen, en zelfs 90 procent van de verpleegkundigen en verloskundigen is vrouwelijk. Toch bekleden ze slechts 25 procent van de leidinggevende posities. Er zijn steeds meer studies die aantonen dat vrouwelijke leiders een positieve impact hebben op de zorg. Ook blijken ze superieur te zijn in het terugdringen van gezondheidsongelijkheid. Wat hun precieze impact is op de mondiale gezondheidszorg was echter tot op heden nog onduidelijk.
Zes positieve effecten van vrouwen aan de top
Om hier meer inzicht in te krijgen, analyseerden Amerikaanse onderzoekers van de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health in Baltimore 137 wetenschappelijke studies over vrouwelijk leiderschap in de gezondheidszorg, met een focus op lage- en middeninkomenslanden. Van deze onderzoeken rapporteerde liefst 97 procent een aantoonbaar positief effect. Slechts in een kwart van de gevallen was er sprake van negatieve resultaten.
De onderzoekers bewijzen dat vrouwen aan de top een positieve invloed hebben op de financiële prestaties en het verminderen van risico’s. Ook zijn ze goed voor innovatie, ethisch en duurzaam beleid, betere gezondheidsresultaten, een sterkere organisatiestructuur en meer kansen voor vrouwen.
Zelfs uit onderzoeken met gemengde resultaten kunnen we de conclusie trekken dat factoren als opleiding, ervaring en samenwerking met andere vrouwelijke leiders de positieve effecten versterken.
Blijvende verandering vereist structurele steun
Het team stelt in de studie de vraag waarom vrouwelijke leiders, ondanks fundamentele barrières als discriminatie en patriarchale normen, toch zo’n sterke impact hebben. Volgens de onderzoekers ligt de sleutel mogelijk in hun transformatieve leiderschapsstijl, die vaak democratischer is en meer in het teken van samenwerking staat. “Vrouwelijk leiderschap kan positieve resultaten opleveren in alle sectoren en op alle niveaus”, schrijven de onderzoekers. “Maar het succes van vrouwen in leidinggevende posities is onlosmakelijk verbonden met de omgeving waarin ze werken. Een gebrek aan ondersteuning kan hun impact beperken.”
Scheve machtsstructuren doorbreken
Volgens een begeleidend opiniestuk staat de dominantie van mannen in de mondiale gezondheidszorg haaks op het wetenschappelijk bewijs over effectief leiderschap. In een tijd waarin gendergelijkheid onder druk staat, is het belangrijker dan ooit om diversiteit en inclusie te stimuleren. “Verandering is de verantwoordelijkheid van iedereen – niet alleen van vrouwen”, zegt dr. Jocalyn Clark. “Meer vrouwen in leiderschapsposities helpt om deze scheve machtsstructuren te doorbreken en echte verandering teweeg te brengen.”
Meer wetenschap? Lees de nieuwste artikelen op Scientias.nl .
2025-02-09T10:00:02Z